Jak dbać o wodę?

Z pewnością nikomu nie trzeba wyjaśniać jak ważna jest woda dla naszej planety. To jeden z najistotniejszych zasobów Ziemi, którego – według bijących na alarm naukowców, może niedługo zabraknąć.

Ziemia nosi dumną nazwę „Błękitnej planety”, którą zawdzięcza – widocznym już z kosmosu, morzom i oceanom. Jednak mimo, że kula ziemska w 70 proc. pokryta jest wodą to w jej skład wchodzi znikoma ilość wody słodkiej. Oprócz naturalnie istniejących małych ilości, jej pokłady jeszcze bardziej się zmniejszają poprzez zmiany klimatyczne, przebieg prądów morskich oraz działania człowieka w rolnictwie i przemyśle. Dlatego racjonalne zarządzanie gospodarką wodną należy do głównych misji współczesnego człowieka.

Istota wody

Zużycie wody od 80 lat zwiększa się globalnie o około 1 proc. rocznie. Przyczynia się do tego wzrost ludności, postęp społeczny i gospodarczy, a także rosnąca konsumpcja. Według raportu opracowanego przez UNESCO, 78 proc. profesji wiąże się z wykorzystaniem zasobów wodnych. Sektor rolniczy i przemysł odpowiada kolejno za 69 i 19 proc. zużycia wody. Ogółem, 90 proc. pokładów wody słodkiej na świecie jest wykorzystywane do produkcji oraz usług.

Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW)

W celu oszczędzania wody, w Polsce i Europie zasoby wodne podlegają ochronie na mocy Ramowej Dyrektywy Wodnej, która ma zagwarantować odpowiednie zarządzanie zlewniowe, czyli gospodarowanie wody w obszarach o granicach hydrograficznych. Odnosi się to do wód podziemnych, powierzchniowych, śródlądowych i przejściowych. Polityka wodna RDW ma na celu gromadzenie i analizę danych na temat dorzecza, a w następstwie wdrożenie odpowiednich działań chroniących gospodarkę wodną i ekosystem Ziemi, jednocześnie zapewniając rozwój gospodarczy i społeczny.

Sieci wodociągowe

Bardzo ważne jest efektywniejsze zarządzanie zasobami wodnymi. Przy oszczędzaniu wody kluczowe są inwestycje w infrastrukturę zapewniające lepsze zagospodarowanie wody. Modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowych oraz jej stałe monitorowanie to jedna z ważniejszych metod walki z deficytem wodnym.

Technologie bezwykopowe

Zastosowanie technologii bezwykopowych pozwala na modernizację długich odcinków wodociągowych i kanalizacyjnych istniejących w przestrzeni miejskiej, bez potrzeby przeprowadzania dużych wykopów. Metoda długiego rękawa umożliwia przebudowę sieci kanalizacyjnych poprzez poprowadzenie korytarza przez istniejące już komory technologiczne i studnie rewizyjne. Takie metody nie tylko przyczyniają się do ochrony wód gruntowych, ale także ograniczają dewastację korzeni drzew i krzewów.

Woda spoza systemu dochodów

Woda, która nie trafia do konsumentów stanowi rocznie 32 miliardy metrów sześciennych. To zasoby wodne, które wyciekają z systemów. Z miejskich sieci dystrybucyjnych wypływa prawdopodobnie 50 proc. wody. Według firmy McKinsey, w skali globalnej, ubytki wody z wodociągów powodują straty 167 miliardów dolarów rocznie. To zjawisko może być ograniczone do 30-40 proc. Umożliwiają to technologie, takie jak przetwornice częstotliwości i czujniki kontrolujące ciśnienie w rurociągach mogące zapobiec ubywaniu wody przez otwory. Systemy powietrznego nadzorowania wycieków wodnych, takie jak samoloty i drony zaopatrzone w specjalne czujniki pozwalają na zlokalizowanie źródła wycieku, a w następstwie zminimalizowanie ubytku wody i gwarancję poprawy czynników środowiskowych, społecznych oraz ekonomicznych.

Odsalanie wody

Obecne innowacje technologiczne umożliwiają wytwarzanie wody zdatnej do picia z wody słonej. Współcześnie wykorzystuje się kilka metod odsalania. Najczęstszym sposobem jest destylacja, a zwłaszcza destylacja próżniowa. Ostatnio jednak dużą popularność zdobywa odwrócona osmoza, która jest możliwa dzięki technologii membran półprzepuszczalnych i pomp wysokociśnieniowych. Osmoza to proces, w którym ciecz przepływa przez membranę. Do procesu nie potrzeba żadnych nakładów energii, ponieważ jest to zjawisko naturalne. Natomiast w przypadku odwróconej osmozy, specjalne urządzenia powodują przepływanie wody z roztworu o wyższym stężeniu do roztworu o niższym stężeniu. Jest to jednak metoda generująca dość duże koszty, ponieważ angażuje wielkie pokłady energii. Stąd do odwróconej osmozy stale poszukuje się lepszych rozwiązań, jak użycie źródeł energii odnawialnej. Do procesu zaczyna się wykorzystywać na przykład panele fotowoltaiczne.

Inteligentna polityka wodna w rolnictwie

Rolnictwo ma największe zużycie wody pitnej, dlatego na świecie stale trwają prace nad jej umiejętnym zarządzaniem. Stworzono już wiele rozwiązań oszczędzających wodę słodką w przemyśle rolniczym. Jednym ze sposobów jest redukcja parowania wody na polach, a także szeroko rozwinięty system satelitarnego regulowania systemów spryskiwaczy, który ma na względzie pogodę, stan wzrostu upraw lub rodzaj ziemi. Pozwala to na najwydajniejsze rozporządzanie zasobami wodnymi.

Retencja wody

Zmiany klimatyczne powodują gwałtowne zjawiska atmosferyczne takie jak nawałnice, które występują zamiennie z okresami suszy. Powoduje to zmianę obiegu wody w przyrodzie. W okresie gwałtownych opadów, do kanalizacji spływa ogromna ilość wody, której system nie jest w stanie przyjąć wystarczająco szybko. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest magazynowanie wody i zatrzymanie jej na jakiś czas z obiegu. Taki sposób oszczędzania wody nazywa się retencją. Może ona być wdrażana na małą lub dużą skalę. Mała retencja to tworzenie niewielkich zbiorników wodnych, a także zadrzewianie i ochrona mokradeł. Natomiast duża retencja to budowa zbiorników retencyjnych, których pojemność ma nie więcej niż 5 milionów metrów sześciennych, jednak takie inwestycje wymagają dużej przestrzeni i nakładów finansowych.

Ogrody deszczowe

Gromadzenie wody opadowej może być zorganizowane w postaci tworzenia ogrodów deszczowych, czyli montowanie skrzynek z takimi gatunkami roślin, które szczególnie lubią wodę. Umieszcza się je w okolicy rur spustowych, dachów i chodników, w taki sposób, aby woda opadowa miała utrudniony spływ do sieci kanalizacyjnej i mogła nawodnić rośliny.

Wspólna sprawa

Świadomość problemu niskich zasobów wodnych stale się zwiększa i generuje nowe pomysły na innowacyjne rozwiązania ich oszczędzania. Kampanie i programy społeczne, a także międzynarodowe dyrektywy i uchwały nieustannie się mnożą, aby zapewnić jak najlepszą ochronę wody zdatnej do picia, która jest tak potrzebna dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemu.

Podobne wpisy